Bựa Nhân Blog's xin phép được đăng lại loạt truyện Hồi ký Bão Lòng của họa sĩ Gia Nguyễn .
Phần 5 - 6
Môi trường tù đã trui rèn tôi, cho tôi thêm bản lĩnh và sự lỳ lợm, tôi “rắn” hơn trước kia rất nhiều, tiếp xúc với đủ loại người ở góc độ này, tôi hiểu và vỡ ra nhiều thứ, những thứ mà nếu ở ngoài xã hôi sẽ không thể mà biết được, ở đây có đủ các loại người, đủ loại tội, thôi thì có cả 1001 lý do…
Có thể rằng ai đó cứ nhắc đến tù là nghĩ ngay đến sự xấu xa, thế nhưng có rơi vào hoàn cảnh này thì mới hiểu được, không phải ai vào đây cũng xấu, cũng do bản chất lưu manh côn đồ, nghiện ngập… Có nhiều lý do bị đi tù trớ trêu lắm, nghe mà cười ra nước mắt… Có thằng trông rất hiền, ngoan, công ăn việc làm tử tế, trên đường đi làm về, trêu mấy đứa học sinh, giật mũ lưỡi trai trên đầu chúng nó… đúng lúc gặp mấy thằng đội “chống cướp giật” đi qua, thế là bị bắt, bị quy ngay vào tội “cướp giật”, bị “phang” ngay cái án 20 tháng tù vào mặt, “nhục như con trùng trục” chỉ vì cái mũ trị giá khoảng 15.000 đồng. Rồi có thằng đi đòi nợ 100.000 đồng, thằng kia không có tiền nên nó bảo đưa đồng hồ gán, thằng kia “vui vẻ” tháo đồng hồ đưa cho, sau đó đi… báo công an, thế là bị bắt, bị xử 30 tháng tù về tội “cưỡng đoạt tài sản”… Còn có một chuyện như thế này, nghĩ mà thương cho cái thằng Cường “béo” suốt ngày hài hước và tếu táo… Hôm ấy nó và vợ đi chơi về, bị một thằng quệt nhẹ xe chỗ đèn đỏ, lời qua tiếng lại rồi chửi nhau, thằng Cường “béo” chạy vào nhà bạn gần đó cầm dao chay ra “lùa” thằng kia, vừa “lùa” vào một nhà gần đó vừa hô “Bố giết chết mẹ mày…”, không may gặp đúng thằng “hình sự” ở số 7 Thiền Quang, bị dồn vào đường cùng nó rút súng ra bắn xuống đất, thấy vậy thằng Cường “béo” quay ra, lúc này thằng kia không tha, nó hô mọi người bắt thằng Cường “béo” lại, thế là bị quy vào tội “giết người”, lý do không thành là ngoài ý muốn vì đã cố tình truy sát đến cùng và hô “bố giết mày…”, chết là chết ở cái câu “bố giết mày…”. Hôm đem ra xử, nó bị xử tới 9 năm, nó sốc và suy sụp hoàn toàn… Hôm tôi đọc cáo trạng của thằng này tôi thấy thật là khôi hài, tưởng rằng nó chỉ xử treo rồi cho về, ai ngờ nó xử hành vi mà nặng quá… không thể tin nổi nữa…
Tôi đã phải sống với một cuộc sống hết sức phức tạp của tù. Ở đây chiếm đa phần là dân lưu manh, côn đồ và nghiện ngập, cho nên thay vì đối xử với nhau bằng tình người thì chúng đối xử với nhau bằng luật riêng, một cái thứ luật do chính lũ tù đẻ ra, và cái lụât ấy người ta vẫn gọi nôm na là “luật rừng”. Tôi cũng đã từng thắc mắc, nhưng cũng chỉ nhận được một câu trả lời không đầu không cuối: “Tù mà”.
Những đêm đầu tiên trong Hoả Lò, tôi luôn giật mình bởi những giấc ngủ mộng mị, tôi rất sợ cái ánh sáng vàng đục chiếu thẳng vào mắt từ trên trần hắt xuống mỗi khi mở mắt, giấc ngủ luôn bị đày đoạ với những nhớp nháp khó chịu, ở quanh mình lúc nào cũng nhung nhúc là người, bẩn thỉu, hôi hám. Khi buồng đông, lũ “dân” còn phải nằm ngủ kiểu “úp thìa” - tức là nằm nghiêng úp mặt vào lưng nhau, một tư thế cực kỳ khó chịu, đã thế cả đêm chỉ được đổi tư thế nằm đúng 1 lần, đó là xoay người úp ngược lại so với tư thế ban đầu. Kiểu nằm này được coi là một trong những “chiêu” khổ nhất của tù, nhưng không thằng nào dám chống đối cả, bởi chúng sợ đòn tù.
Với tôi, mỗi ngày ở tù là một ngày sống mà như chết, ở trong một căn phòng như thế có cảm giác như là một con vật được nuôi nhốt theo kiểu công nghiệp, thiếu ánh sáng, thiếu khí trời, mọi thứ lặp đi lặp lại theo một trình tự nhàm chán, một dạng sống vô nghĩa, lúc nào cũng cảm thấy thiếu thốn, lúc nào cũng cảm thấy lo âu, ngày tháng thì trôi qua một cách chậm chạp, có những khi đứng “bám lồng” cảm thấy như muốn phát rồ phát dại lên, tôi muốn đấm, muốn đá, muốn phá phách… Những lúc như thế con người ta rơi vào trạng thái quẫn. Nhiều lúc cứ ngẩn ngơ, thậm chí ước gì mình có thể là một thằng điên không biết nhớ, một thằng điên không biết buồn…
Tôi bị đóng “dân” đúng một hôm, sang ngày thứ hai tôi được nhấc lên làm “vệ sinh”, với lũ tù thì việc tôi được nhảy lên làm vệ sinh là một bước đại nhày vọt, bởi ở đây chúng phải “phấn đấu luồn cúi” thật tốt thì may ra…
Chúng không hiểu được, rõ ràng cùng là tù, nhưng tôi khác chúng nhiều lắm.
Công việc duy nhất của tôi lúc đó là cùng một thằng nữa lau nhà, chỉ thế thôi nhưng cũng đã khác nhiều so với “dân”, chỗ ngồi, chỗ nằm của tôi “nhảy vọt” tới 12 bậc, nói thế bởi tù rất coi trọng chỗ ngồi, chỗ ngồi thể hiện vị trí ở trong buồng, bữa ăn của tôi cũng khác nhiều, tôi được ăn cơm với rau sạch, tức là rau đã được nhặt tử tế, trong bát thì có them vài hạt lạc và tí ruốc… Lại nói đến ruốc Hoả Lò thì thôi rồi, chủ yếu là… sắn dây, mặn thì khủng khiếp, loại ruốc này để vào bát cho đẹp thôi chứ tôi hầu như không ăn.
Thú thực tôi không khoái cái vụ lau nhà này, hôm đầu cơ tay đau mỏi đến phát sợ, có lẽ là do tôi lâu không phải lao động kiểu cơ bắp như thế. Cũng may tôi cũng chỉ phải làm “vệ sinh” có 2 hôm.
Tôi chỉ thực sự “thăng tiến” khi bố và anh tôi thực hiện một cuộc “thăm viếng” đến nhà tay quản giáo. Vậy là sau 3 hôm tôi được “nhấc” thẳng lên “xe trên”, con đường “leo” của tôi bắt đầu thuận buồm xuôi gió từ đấy, cũng phải nói rằng nhờ khả năng ngoại giao mà tôi đã ”trơn tru” tạo ra cho mình được một cuộc sống dễ thở hơn.
Làm “xe” tức là tôi có thể đi lại thoải mái, được nói chuyện, được đi vệ sinh mà không phải xin phép, được ăn cơm có thịt, có giò, có chả… Mặc dù như vậy nhưng tôi cũng hết sức giữ gìn, bởi cuộc sống của tù cực kỳ phức tạp, nếu không cẩn thận, rất dễ mình sẽ trở thành mục tiêu triệt hạ vì đố kỵ của kẻ khác ngay.
Phải nói rằng, tuy không bị “đày ải” như những thằng tù khác, nhưng những gì tôi chứng kiến trong tù thì vẫn là một nỗi ám ảnh kinh hoàng, nơi đây là một xã hội bần tiện thu nhỏ, là một “thị trường đắt đỏ nhất hành tinh” (phần 2 tôi sẽ viết riêng về cái “thị trường” này, cái “thị trường” mà một gói thuốc lào trị giá 500 đồng ở ngoài xã hội, vào đây có giá… 100.000 đồng), nơi đây là một bộ phim “dã sử” sống động nhất, miêu tả rõ nhất về những gì mà xã hội người ta vẫn gọi nôm na là “địa ngục”... Có bao nhiêu cái xấu xa, ở đây có đủ cả, tất cả hiển hiện hàng ngày, công khai, rõ nét.
Tôi dựa lưng vào tường, răng tôi cắn chặt vào môi rớm máu, mắt tôi cay xè… Tôi nhớ nhà. Đã một tháng trôi qua kể từ ngày tôi bị bắt, tôi đấm mạnh tay vào tường… Tại sao cơ chứ???
Tôi bị đưa về công an phường lúc 15 giờ, rêu rã, hoảng hốt và sợ hãi, cổ họng tôi đắng ngắt.
- Bây giờ cứ bình tĩnh và ghi lại tất cả sự việc vào đây, nhớ tường trình rõ - Một tay công an trẻ măng đưa cho tôi tờ giấy và cái bút.
- Anh cho em gặp lãnh đạo - Tôi nói
- Được rồi, cứ ghi bản kiểm điểm và lấy lời khai ban đầu đã.
Nói rồi tay công an bước ra để lại tôi một mình trong phòng.
16h, một tay thiếu tá bước vào
- Cũng may cho mày là nó chỉ bị phần mềm thôi.
Tôi thở phào, hình ảnh cú đánh trúng đầu nó của tôi hiện ra rõ mồn một, lúc đó, nó ôm đầu gục xuống, máu trào ra… Tôi đã nghĩ rằng với cú đánh bằng thanh sắt ấy, nó sẽ không qua được…
Tôi thấy hối hận quá, tôi đâu có muốn thế này, nhưng tại sao hai đứa nó lại tấn công tôi trước? Tại sao???...
Tôi châm thuốc, rít một hơi dài như vô tận, bao thuốc là “tài sản” cuối cùng còn được phép ở lại chỗ tôi ngồi, còn tất cả đều đã được tạm giữ hết. Tôi ngả người vào ghế, đầu óc tôi như có luồng điện chạy qua… Mới sáng nay thôi, tôi vẫn còn là một kẻ phong độ và lịch lãm…